عوامل خطر آبسه دندان و درمان سریع آن

15,975

هنگامی که دندانی ضربانی مداوم دارد و شما را در طول شب بیدار نگه می دارد، می تواند موردی نگران کننده تر از یک دندان درد ساده باشد. آبسه دندان عفونتی در درون دندان می باشد که به نوک ریشه و اطراف آن منتشر شده است.

این عفونت از حفره درونی دندان به نام حفره پالپ (حفره عصب دندان) منشا می گیرد. درون عصب عروق خونی و اعصاب وجود دارند که آن ها را به طور کلی پالپ هم می گویند. قبل از تشکیل یک آبسه دندان ، دندان اساسا توانایی خود را جهت مقابله با عفونت از دست داده است و باکتری قادر می باشد تا به حفره پالپ هجوم برده و در آنجا تکثیر شود.

هنگامی که باکتری تکثیر می شود، عفونت معمولا از حفره پالپ به جاهای دیگر منتشر می شود و از طریق انتهای ریشه به استخوان می رسد. آبسه مجموعه ای از چرک است که از سلول های سفید خون مرده، باکتری و باقی مانده بافتی تشکیل شده است.

تفاوت آبسه دندان و آبسه لثه

آبسه دندان از نظر منبع عفونت با آبسه لثه تفاوت دارد. آبسه دندان (یا آبسه پری اپیکال) از مغز دندان ریشه می گیرد و از نوک دندان در پایین ریشه خارج می شود. آبسه لثه (یا آبسه پریودنتال) در شیار لثه بیرون از دندان و نزدیک به ریشه آن به وجود می آید. درمان، به جایی که عفونت از آن منشا می گیرد بستگی دارد.

عوامل خطر آبسه دندان

اغلب، بهداشت دهانی و مراقبت دندانی ضعیف خطر عفونت دندان ها را افزایش می دهند. ساییدن دندان ها بر روی هم یا دندان قروچه (بروکسیم)، رژیم غذایی دارای مقدار بالای شکر، دیگر آسیب های دندان و حتی آخرین فرایندی که بر روی دندان ها صورت گرفته است می تواند فرد را در معرض آبسه دندان قرار دهد.

چه چیزی سبب آبسه دندان می شود؟

عوامل مختلفی وجود دارند که سبب آبسه دندان می شوند. یک علت بسیار رایج آن، زمانی است که یک پوسیدگی دندانی گسترش پیدا می کند و به حفره پالپ می رسد. در این وضعیت یک فرایند التهاب در درون دندان اتفاق می افتد. التهاب مغز دندان (پالپیت) چیزی است که به عنوان دندان درد احساس می شود. التهاب مغز دندان توسط آزمایشاتی که دندان پزشک تحت عنوان برگشت پذیر یا برگشت ناپذیر انجام می دهد مشخص می شود.

پالپیت برگشت پذیر به این معناست که مغز دندان تحریک شده اما فرصت بازسازی و ترمیم شدن را دارد. پالپیت برگشت ناپذیر به این معناست که این وضعیت بهبود نداشته و مغز دندان در حال مردن است. هنگامی که دندان می میرد (یا نکروز می شود)، یک آبسه می تواند تشکیل و عفونت از دندان به الیاف لثه و استخوان فک در پایین منتشر شود. اغلب دندانی که نکروز می شود، اگر اقداماتی جهت رفع عفونت در مراحل اولیه آن انجام شود می تواند نجات داده شود. دیگر عواملی که می توانند سبب آبسه یا مرگ دندان شوند عبارتند از:

1- ضربه به دندان

2- درمان های دندانی مانند پر کردن یا روکش دار کردن که بیش از حد به حفره پالپ نزدیک می شوند.

3- آسیب به دندان ناشی از ساییده شدن دندان ها بر روی هم یا دندان قروچه

در هر شکلی از آبسه دندان، مغز دندان به طرز ناخوشایندی تحت تاثیر قرار می گیرد و قادر به بهبود از آن آسیب یا صدمه نیست. یک ضربه به دندان می تواند سبب کاهش جریان خون شود. هنگامی که جریان خون قطع می شود، رسیدن مواد غذایی به دندان نیز قطع شده و در نتیجه مغز دندان به سرعت می میرد. آسیب ناشی از ساییده شدن دندان ها بر روی هم یا دندان قروچه (که به آسیب اکلوزال نیز معروف است)، صدمه ای آرام تر اما پیشرونده به دندان می باشد.

دندانی که قبلا عصب کشی شده نیز می تواند به آبسه مبتلا شود. این وضعیت معمولا ناشی از کمبود حفاظت کافی در برابر باکتری است که در درون دندان یا حتی یک ترک کوچک ریشه دندان وجود دارد. هر دندانی می تواند به آبسه مبتلا شود اما دندان های عقل به طور ویژه ای در معرض ابتلا به آبسه دندانی هستند زیرا تمیز کردن آنها سخت بوده و می تواند بدون اینکه فرد متوجه شود پوسیده شوند. معمولا جهت جلوگیری از این مشکلات، دندان های عقل کشیده می شوند.

دندان دهانی عصبی

نشانه ها و علائم آبسه دندان چیست؟

1) رنگ دندان در مقایسه با دندان های اطراف تیره می شود. محصولاتی جانبی که از مغز دندان نکروز شده و به لایه منفذ دار دندان می رسند سبب این تغییر رنگ می شوند. در بسیاری از موارد، ممکن است که هیچ دردی احساس نشود.

2) در حین غذا خوردن یا فشار دادن بر روی دندان، درد وجود دارد. آبسه ای که به بیرون از نوک ریشه دندان منتشر شده است سبب تحت تاثیر قرار گرفتن ساختار های حمایت کننده (لثه و استخوان) می شود. گاهی اوقات درد ضربان دار بسیار شدید بوده و توسط دارو های مسکن رفع نمی شود. این وضعیت معمولا مربوط به عفونتی است که در حال انتشار و آوردن فشار بیشتر بر روی ساختار های حمایت کننده لثه و استخوان می باشد.

3) بر روی لثه تورمی وجود دارد که پر از چرک است. این تورم به وجود آمده شبیه یک جوش در نزدیکی دندان آسیب دیده می باشد. جوشی که باز شده باشد فیستول تخلیه شونده نامیده می شود که جهت تخلیه چرک پاره شده است. این، یک علامت واضح عفونت است. دیگر نشانه های آبسه دندان، مزه بد یا بوی بد دهان می باشند.

4) تورم صورت، فک یا گره های لنفی آن ناحیه معمولا حاکی از عفونتی در حال پیشرفت هستند. همچنین درد فک ناشی از تورم نیز می تواند وجود داشته باشد.

 گفتن این نکته مهم است که آبسه دندان می تواند هیچ علامتی نداشته باشد. از آنجاییکه دندان حیات (قابلیت تحریک شدن) خود را از دست داده، آبسه وجود داشته و عفونت می تواند بیش از پیش منتشر شود اما ممکن است دردی مرتبط با آن حس نشود. گاهی اوقات، آبسه دندان در حین یک آزمایش رادیوگرافی (تصویر برداری با اشعه ایکس) معمولی تشخیص داده می شود که آن بیمار هیچگونه علائمی گواه بر وجود آبسه دندان ندارد.

چگونه آبسه دندان تشخیص داده می شود؟

یک ارائه دهنده مراقبت اولیه یا متخصص اطفال می تواند علائم و نشانه ها را جهت تشخیص وجود آبسه دندان ارزیابی کند. سپس آنها می توانند بیمار را به یک دندان پزشک جهت تشخیص و درمان ارجاع دهند. تشخیص آبسه دندان به طور کلی با موارد زیر معین می شود:

1-  نشانه و علائم گزارش شده توسط بیمار

2- معاینه و آزمایشات انجام شده توسط دندان پزشک

3-  چیزی که در رادیوگرافی های دندان نشان داده می شود.

بی حس نشدن دندان

درمان آبسه دندان 

در یک دندان دائمی (غیر شیری)، درمان معمول برای آبسه دندان با پاکسازی مناسب عفونت شروع می شود. درمان به میزان انتشار عفونت بستگی دارد. دوره عمل معمولا شامل آنتی بیوتیک های خوراکی مانند پنی سیلین می شود. دندان جهت پاکسازی عفونت های موجود در حفره پالپ باز می شود. در صورت نیاز، برش و تخلیه بر روی بافت نرم جهت خروج بیشتر چرک و فشار ناشی از عفونت در حال گسترش انجام می شود. در برخی شرایط، عفونت می تواند به سرعت منتشر شود که در آن صورت نیاز به توجه فوری دارد.

اگر دندان پزشک در دسترس بیمار نبوده و تب، تورم صورت یا تورم فک وجود دارد مراجعه به اورژانس توصیه می شود. در صورتی که در تنفس و بلع مشکل وجود دارد مراجعه کردن به اورژانس ضروری است. به محض اینکه عفونت پاکسازی شد و دندان قابلیت بازسازی را پیدا کرد، فرایند عصب کشی انجام می شود.

عصب کشی، تمام فضای داخلی دندان را پاکسازی کرده (حفره پالپ و کانال های مربوطه) و فضای داخل با وارد کردن ماده ای راکد و لاستیکی به نام گوتا پرکا پر و محافظت می شود. پاکسازی و محافظت از فضای داخلی، دندان را در برابر عفونت های مهاجم بیشتر، حفظ می کند. در صورتی که در اثر پوسیدگی یا عفونت مقدار زیادی از ساختار دندان یا استخوان احاطه کننده آن از دست رفته باشد ممکن است نیاز به کشیدن دندان باشد.

در دندان های اولیه کودکان (دندان های شیری)، درصورتی که دندان مبتلا به آبسه شود کار زیادی جهت حفظ دندان نمی توان انجام داد. در این وضعیت عفونت پیشرفت کرده و هیچ راهی جهت پاکسازی کامل عفونت وجود ندارد. درمان مناسب جهت از بین بردن عفونت، کشیدن دندان مبتلا به آبسه می باشد. کشیدن کامل دندان مبتلا به آبسه همچنین در جلوگیری از عفونت مقاوم که خطر آسیب رساندن به دندان دائمی در حال رشد در زیر این دندان را دارد ضروری است. آنتی بیوتیک های خوراکی ممکن است به وسعت عفونت وابستگی داشته یا نداشته باشند.

در دوران بارداری، آبسه دندان نیازمند توجه فوری جهت به حداقل رساندن انتشار بیشتر عفونت می باشد. هر خطر عفونتی که در بارداری اتفاق می افتد نگران کننده است. زیرا می تواند در بارداری شدید تر بوده یا به جنین آسیب وارد کند.

آیا درمان های خانگی برای آبسه دندان موثر هستند؟

به طور کلی، درمان های خانگی برای آبسه دندان پیشنهاد نمی شوند. درمان های خانگی از جمله شستشو با آب نمک یا جوش شیرین، کمپرس های گرم و مرطوب توسط کیسه چای بر روی آن ناحیه و مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می توانند به طور موقت سبب تسکین علائم شوند. با این حال، اگر به خوبی درمان نشود عفونت به پیشرفت خود ادامه می دهد. علاوه بر این، اجتناب از درمان می تواند به مشکلاتی جدی تر منجر شود. پیگیری هر چه سریعتر درمان و گرفتن توصیه از یک متخصص دندان جدا توصیه می شود.

چه متخصصانی آبسه دندان را درمان می کنند؟

معمولا درمان مورد نیاز تعیین می کند که چه کسی می تواند آبسه دندان را درمان کند. اغلب، درمان آبسه دندان چه تخلیه عفونت باشد چه عصب کشی یا در صورت نیاز کشیدن دندان، می تواند توسط یک دندان پزشک عمومی انجام شود.

از سوی دیگر، می توان جهت درمان آبسه و انجام فرایند عصب کشی با یک متخصص دندان که اندودنتیست نامیده می شود مشورت کرد. دیگر متخصص دندان، جراح دهان، نیز می تواند آبسه دندان را درمان کرده و در صورتی که کشیدن دندان اجتناب ناپذیر است آن را خارج کند. یک دندان پزشک کودکان می تواند مراقبت مناسب جهت درمان آبسه دندان برای دندان های شیری در کودکان را ارائه دهد. جراحان دهان همانند پزشکان اورژانس و گوش، حلق و بینی موارد شدید تری که عفونت از آبسه دندان به فرای ناحیه دهان انتشار یافته است را درمان می کنند.

پیش بینی بهبود آبسه دندان چگونه است؟

پیش بینی بهبود به وسعت انتشار عفونت بستگی دارد. معمولا، هنگامی که عفونت محدود به دندان است در صورتی که درمان به محض دیده شدن علائم و نشانه ها پیگیری شود، پیش بینی بهبود بسیار خوب می باشد. اگر عفونت مقدار زیادی از استخوان فک احاطه کننده دندان را تحت تاثیر قرار دهد و سبب شلی دندان شود، احتمال نجات دادن دندان کاهش می یابد.

آیا امکان پیشگیری از آبسه دندان وجود دارد؟

عادت های مراقب خوب در خانه و ویزیت معمول دندان پزشکی می تواند نقشی بزرگ در جلوگیری از ابتلا به آبسه دندان ایفا کند. زمان نیز عاملی مهم در عفونی شدن دندان می باشد. هرچه بیشتر دندان با یک مشکل درگیر باشد احتمال رخداد عفونت و انتشار آن تا تبدیل شدن به آبسه بیشتر می شود. هنگامی که دندان حساس، شکسته یا پوسیده می شود، پیگیری اقداماتی جهت درمان زود هنگام آن می تواند از مشکلات بزرگتری مانند آبسه دندان پیشگیری کند.

حفره خشک چیست؟

تعریف معمول حفره خشک، رخ دادن دردی ضربان دار به مدت 2 تا 4 روز پس از کشیدن دندان می باشد. درد حفره خشک معمولا با بو و مزه بد دهان همراه است. با پدیدار شدن درد، واضح است که بهبود مناسب مختل شده است.

حفره خشک وضعیتی از التهاب استخوان فک (استخوان آلوئولار) پس از کشیدن دندان می باشد. این وضعیت ورم استخوان سوراخ دار نیز نامیده می شود و یکی از عوارض بسیاری است که می تواند در اثر کشیدن دندان رخ دهد. نشانه حفره خشک درد قابل ملاحظه ای است که چند روز پس از کشیدن دندان رخ می دهد. درد ناشی از حفره خشک اغلب به عنوان دردی مبهم و ضرباندار می باشد که می تواند شدتی از متوسط تا غیر قابل تحمل را شامل شود.

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

 دکتر سیدمحمد حسینیان متخصص جراحی و درمان ریشه دندان (اندودنتیست)

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

ثبت سوال جدید غیرفعال می‌باشد.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال قبلی ، کد رهگیری خود که از طریق ای میل یا SMSبرای شما ارسال شده را در این قسمت وارد کنید تا پاسخ دکتر را مشاهده فرمائید
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر سارا شنبه ۲۳ فروردین ۹۹( 3 سال پیش) مشاهده پرسش
    با سلام و تبریک سال نو
    پسرم که 5 سالشه چند روزی هست که بعد از خوردن وعده غذایی یا هر چیزی سمت راست دندان هایش را نشان میدهد که بسیار درد میکند و گاهی میگوید دندان بالا و گاهی پایین . و مسواک میرند بهتر میشود.
    با اینکه مسواکش را همیشه شب و صبح میزند .
    در این اوضاع کرونا که نمیتونم جایی ببرم ازتون راهنمایی میخواستم .
    1. تصویر کاربر کلینیک دکتر حسینیان شنبه ۲۳ فروردین ۹۹( 3 سال پیش)

      باسلام و تبريك،نخ دندان كشيده شود و تاجاييكه ممكن هست نگذاريد غذا در حفرات پوسيدگي جمع شود ،دهانشويه فلورايدمخصوص كودكان هرشب  مصرف شود .

    2. تصویر کاربر کلینیک دکتر حسینیان شنبه ۲۳ فروردین ۹۹( 3 سال پیش)

      باسلام و تبريك،نخ دندان كشيده شود و تاجاييكه ممكن هست نگذاريد غذا در حفرات پوسيدگي جمع شود ،دهانشويه فلورايدمخصوص كودكان هرشب  مصرف شود .

    3. تصویر کاربر کلینیک دکتر حسینیان شنبه ۲۳ فروردین ۹۹( 3 سال پیش)

      باسلام و تبريك،نخ دندان كشيده شود و تاجاييكه ممكن هست نگذاريد غذا در حفرات پوسيدگي جمع شود ،دهانشويه فلورايدمخصوص كودكان هرشب  مصرف شود .

    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر یاسین سه شنبه ۱ آبان ۹۷( 5 سال پیش) مشاهده پرسش
    با سلام پسری سه سال ودوماهه دارم که به مدت یک ساله روی لثه دندان های جلوییش ابسه دارد که دقیقا مثله یه جوش چرکی بعضی مقع بزرگ میشه ومیترکه وعفونت از داخلش خارج میشه دو بار به دندانپزشگی مراجعه کردم که یک بار گفت باید دندان ها رو بکشی بعد دوباره پیش یه دکتر دیگه رفتیم که اون گفت بهتره دارو بخوره وفعلا صبر کنید وقتی داروها رو بهش دادیم ابسه ها کامل از روی لثه اش رفتن والان دوباره با گذشت دوماه ابسه ها از روی لثه اش در امدن به نظر شما چیکار کنم ممنون از راهنماییتان
    1. تصویر کاربر کلینیک دکتر حسینیان سه شنبه ۱ آبان ۹۷( 5 سال پیش)

      بايد راديوگرافي از دندانها گرفته شود،اگرريشه هاي دندانها تحليل رفته وكوتاه شده باشند ،حتما بايد كشيده شوند ،اگرريشه هامناسب باشند بايد درمان ريشه انجام شود،
      دادن انتي بيوتيك هيچ نفعي براي كودك شما ندارد و فقط بدن كودك به انتي بيوتيك مقاوم ميشود

  • تصویر کاربر لیلا سه شنبه ۱ آبان ۹۷( 5 سال پیش) مشاهده پرسش
    با سلام وعرض ادب,دخترم پنج ساله است,دندان هاش عصب کشی شده ولی باز هم آبسه میکنه,باید چکارش کنم؟حتما باید کشیده بشه؟
    1. تصویر کاربر کلینیک دکتر حسینیان سه شنبه ۱ آبان ۹۷( 5 سال پیش)

      باسلام ،درصورت تحليل رفتن و كوتاه شدن ريشه ها،دندان بايد كشيده شود،درصورت باقي ماندن اين دندان عفوني ،به دندان دايمي زيرش اسيب وارد ميشود.

    2. تصویر کاربر کلینیک دکتر حسینیان سه شنبه ۱ آبان ۹۷( 5 سال پیش)

      باسلام ،درصورت تحليل رفتن و كوتاه شدن ريشه ها،دندان بايد كشيده شود،درصورت باقي ماندن اين دندان عفوني ،به دندان دايمي زيرش اسيب وارد ميشود.

    3. نمایش سایر 1 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات