فضا نگهدارنده دندان کودک چیست؟ +هزینه💸

زمانی که دندان های شیری زودتر از موعد مقرر می افتند برای جلوگیری از کج شدن دندان های دائمی از فضا نگهدارنده دندان استفاده می شود.

طبق اعلام ADA انجمن دندانپزشکی آمریکا، اکثر کودکان اولین مجموعه کامل دندان های شیرى خود را حدود  3 سالگى پیدا مى کنند . این دندان های اولیه آن ها را قادر می سازد که اولین غذاهای جامد خود را بخورند و به عنوان نگهدارنده هایى برای دندان هاى دائمی عمل کنند. هنگامی که دندان های شیرى زودتر بیفتند یا دندان های دائمی دیرتر رشد کنند، دندانپزشکان توصیه می کنند برای حمایت از دهان کودک تا زمانی که شکاف ها با دندان های دائمی پر شود ، از فضا نگهدارنده دندان استفاده کنند.

جوانه دندان های شیری و دائمی در­ زمان جنینی به­ وجد می ­آیند. در 6-8 ماهگی اولین دندان شیری کودک می روید و تا حدود 2 سالگی تمام دندان های شیری در دهان کودک دیده می­شود.

تعداد دندان های شیری در دهان کودک 20 عدد می­باشد (10 عدد دندان در فک بالا و 10 عدد دندان در فک پایین). دندانهای دائمی تا حدود 12 سالگی به­ طور کامل جایگزین دندان های شیری می­ شوند.

برخی والدین، اهمیت زیادی برای دندان های شیری قائل نیستند، در­حالیکه این دندانهای شیری فضائی کافی و مناسب را برای دندان های دائمی که در آینده قرار است رویش پیدا کنند، ایجاد کرده ­اند. اگر دندان شیری زودتر از موعود مقرر بیفتند، بقیه دندان های شیری با حرکتی آهسته جای خالی دندان را پر کرده و در نتیجه فضای لازم جهت رویش دندان دائمی که قرار است در زمان مقرر خود رویش یابد، از بین می ­رود و باعث بهم ریختگی ردیف دندانها شده و هزینه ­های بالای درمان های ارتودنسی بر دوش والدین قرار می­گیرد.

بر همین اساس، برای جلوگیری از حرکت دندان های شیری و رویش مناسب دندانهای دائمی از فضا نگهدار دندان اطفال استفاده می­ کنیم. فضا نگهدارنده به­ صورت یک حلقه ­ای است که در فضای خالی دندان کشیده شده قرار می­ گیرد و مانع از کج­ شدن دندان های اطراف به فضای خالی می­ شود و در زمانی که موعود رویش دندان دائمی است، این فضا نگهدارنده برداشته می ­شود.

انواع فضا نگهدارنده دندان

فضا نگهدارنده دندان به 2 نوع ثابت و متحرک تقسیم می­ شود.

1- فضانگهدارنده متحرک

فضا نگهدارنده دندان متحرک و مانند پلاکهای متحرک ارتودنسی هستند که کودک باید 14 ساعت در شبانه­ روز در دهان خود گذاشته و بعد از خوردن غذا پلاک را از دهان خارج کرده و آنرا بشوید. زمانی هم که از پلاک استفاده نمی­ شود حتماً باید داخل ظرف آب گذاشته شود تا تغییراتی در ابعاد پلاک ایجاد نشود.

نگهدارنده های متحرک از آکریلیک ساخته شده اند و از دندان های مصنوعی یا بلوک های مواد دندانی برای نگه داشتن فضاهای باز استفاده می شود. این دستگاه در یک کودکان بزرگ تر بهتر کار می کند، چرا که می تواند دستگاه را خارج کند و آن را تمیز کرده و از آن مراقبت کند. نگهدارنده هاى متحرک تکه اى برای کودکانى که چند دندان ندارند ، مناسب هستند.

2- فضانگهدارنده ثابت

فضا نگهدارنده دندان ثابت با چسبهای مخصوص دندانپزشکی به دندان کودک چسبیده و جابجا نمی­شود. این نگهدارنده ها  برای بچه های کوچکتر یا کسانی که دندان عقبی خود را از دست داده اند مناسب تر هستند. نگهدارنده هاى یک طرفه در یک طرف ثابت می شوند، در حالی که نگهدارنده هاى دو طرف در هر دو طرف ثابت می شوند.

آن ها می توانند بر روی فک بالا یا پایین نصب شوند تا حفره ى دندان های جلو یا عقب را بپوشانند. نگهدارنده اى که دندانپزشک شما توصیه می کند بستگی به تعداد و محل دندان های افتاده دارد.

با توجه به مجله انجمن دندانپزشکی کالیفرنیا، انواع فضا نگهدارنده هاى ثابت عبارتند از:

✅ فضانگهدارنده باند و حلقه(crown and loop)

از سیم فولادی ضد زنگ تشکیل شده است، توسط باند ارتودنسی نگه داشته مى شود که اجازه می دهد دندان دائمی بدون انسداد رشد کند . زمانی از آن استفاده می شود که یک یا چند دندان آسیا نوزاد در یک قوس دندانى از بین رفته باشد.

✅ قوس نگهدارنده زبانی(Lingual holding arch)

از این نگهدارنده برای حفظ فضای دندان های پشتى در دو طرف استفاده می شود.

✅ قوس ترانسپلاتال(Transpalatal arch)

این نوع روی فک فوقانی نصب مى شود تا فضا را در هر دو طرف قوس دندان حفظ کند و به وسیله ى سیم  به دندان های مجاور متصل شود.

✅ فضانگهدارنده distal shoe

 این دستگاه ثابت بر روی دندان آسیا اول نوزاد نصب مى شود و هنگامی که دندان شیرى مى افتد، فضا را برای اولین مولر دائمی حفظ می کند.

این نگهدارنده ها باید سفارشی برای هر کودک ساخته شود. در اغلب موارد، دندانپزشک قالب هایی از دهان بیمار می گیرد و براى آزمایشگاه دندان پزشکی ارسال می شود تا نگهدارنده را بسازند.

چه زمانی به فضا نگهدارنده دندان نیاز است؟

کودکان به دلایل مختلفى زودتر از زمان اصلى دندان هاى شیرى خود را از دست می دهند. بعضی از افراد به علت ضربه به دهان دچار آسیب می شوند، از جمله حوادثی مانند تصادف و یا خوردن توپ به دهان. در برخى دیگر حفره های زودهنگام کودکى ایجاد مى شود، که به عنوان “حفره ى دندان بطری مانند کودک” شناخته می شوند. این اغلب این اتفاق زمانى می افتد که نوزادان در حالت مکیدن سینه یا بطری مى خوابند، یا به مدت طولانی با بطری را در دهانشان راه مى روند .

قند موجود در شیر باعث ایجاد حفره در مینای دندان می شود که ممکن است باعث از دست رفتن دندان شود. گاهی اوقات بعضی از دندان های شیرى ممکن است به دلیل شرایط ژنتیکی وجود نداشته باشند. این امر غیر معمول است که کودکان به علت عفونت های دهانى دندان هایشان را از دست دهند، گرچه غیرممکن نیست.

نگهداری از فضانگدار دندان کودکان

☑ بهتر است از مصرف شیرینی جات، شکلات های چسبناک توسط کودک خودداری شود.

☑ کودک نباید با زبان خود یا انگشت به فضا نگهدارنده دندان فشار وارد کند و یا آن را تکان دهد.

☑ ازخوردن خوراکی های سفت مثل انجیر خشک و دانه­ های انار و … خودداری شود.

☑بهداشت دهان و فضا نگهدار به­ خوبی رعایت شود که این رعایت بهداشت نیازمند رسیدگی والدین به تمیز کردن فضا نگهدار می­ باشد.

☑ معاینات منظم دندانپزشکی برای چک کردن فضا نگهدارنده دندان الزامی است.

بریج دندان کودکان

در ادامه نمونه عکس های فضا نگهدارنده دندان آمده است.