۱۰ روش ساده برای درمان آفت دهان
آفت دهان می تواند دردناک و آزار دهنده باشد، که در طول یک هفته خود به خود بهبود می یابد اما راه هایی برای سرعت بخشیدن به روند درمان آفت دهان و کاهش ناراحتی وجود دارد که در ادامه آمده است.
علاوه بر داروهای بدون نسخه، برخی از روش هاى خانگی نیز وجود دارند که می توانند باعث کاهش ناراحتی و کمک به درمان آفت دهان شوند.
آفت دهان چیست؟
آفت دهان یک زخم کوچک در داخل دهان است. ممکن است سفید یا خاکستری با لبه های قرمز ظاهر شود. آفت ها معمولا در قسمت نرم دهان مانند زبان، داخل گونه ها و فقط در داخل لب ظاهر می شوند.
اصطلاح پزشکی آفت دهانى، استوماتیس آفتی عود کننده است و این زخم ها بارها و بارها دوباره ظاهر می شوند.
آفت دهان مسری نیست و کمتر از 1 سانتی متر قطر دارد و می تواند به تنهایی یا به صورت خوشه ای ظاهر شود. یک شکل نادرتر و شدیدتر آفت باعث زخم های بزرگتر می شود که ممکن است 2 هفته یا بیشتر ادامه داشته باشد.
علل آفت دهان
آفت دهانى تک می تواند زمانی ایجاد شود که فرد به داخل دهان خود آسیب برساند، مانند گاز گرفتن تصادفی خود فرد یا دندان مصنوعی وی. آفت های دهانى متفاوت هستند، زیرا چندین بار ایجاد مى شوند و ممکن است همیشه علت مشخصی نداشته باشند.
بعضی افراد اغلب دچار آفت دهانى مى شوند، در حالی که ممکن است برخى اصلا به آن مبتلا نشوند. عوامل خطر آن ممکن است شامل سیستم ایمنی ضعیف، استرس یا آلرژی به یک غذای خاص باشد.
در برخی موارد، آفت دهان می تواند به علت عفونت ویروسی یا بیمارى طولانى مدت مانند بیماری کرون، کمبود ویتامین یا تغییرات هورمونی باشد.
10 روش برای درمان آفت دهان
آفت ها باید خود یه خود بهبود یابند، اما راه هایی برای کاهش درد، سرعت بخشیدن به درمان آفت دهان و جلوگیری از عفونت وجود دارد. این روش ها عبارتند از:
1) ژل یا پچ بدون نسخه
داروهای موضعی و بدون نسخه، معمولا به شکل ژل یا خمیر، را به طور مستقیم بر روى آفت اعمال کنید. این کار مانع از اذیت شدن توسط مواد غذایی تند و یا اسیدی و یا لمس می شود.
پچ ها یا بانداژ هاى مخصوصى می توانند بر روى آفت قرار داده شوند . این پچ ها برای قرار گرفتن در داخل دهان طراحی شده و زخم را از تحریک محافظت می کنند.
2) استفاده از دهان شویه
دهان را با دهان شویه برای تمیز کردن ناحیه آفت و کاهش درد یا ناراحتی شستشو دهید. فرد باید دهان شویه اى را انتخاب کند که دارای خواص ضد عفونی کننده ای برای جلوگیری از عفونت و بی حس کردن داخل دهان باشد.
3) شستشو با آب و نمک
معمولا افراد از یک جایگزین طبیعی مانند یک محلول آب و نمک برای تسریع بهبودى استفاده مى کنند. در صورت لزوم، شستشو دهان با محلول نمکی نباید جایگزین دهان شویه داروئی شود.
4) تمرین بهداشت دهان و دندان با یک مسواک نرم
مراقبت از دهان و آسیب نرساندن به آفت می تواند روند بهبودى را تسریع کند. استفاده از مسواک نرم می تواند به جلوگیری از تحریک آفت کمک کند. داشتن بهداشت دهان و دندان با تمیز کردن لثه ها و دندان ها می تواند از ابتلا به آفت پیشگیری کند.
5) مصرف مکمل های ویتامین ب ١٢
ویتامین ب ١٢ از عملکرد طبیعی مغز و سیستم عصبی حمایت می کند و نقش مهمی در ایجاد گلبول های قرمز ایفا می کند. یک مطالعه نشان داده است که مصرف مکمل ویتامین ب ١٢ موجب کاهش درد ناشی از آفت ، میزان شیوع و تعداد زخم هایى که در یک ماه ایجاد شده اند، مى شود.
6) نوشیدن چای بابونه با عسل
بابونه و عسل از لحاظ تاریخی به دلایل مختلفى براى سلامتى مورد استفاده قرار گرفته اند و گزارش شده است که با کاهش درد و التهاب، به درمان آفت دهان کمک می کند. شواهد علمی محدودی از مزایای آنها در درمان زخم ها وجود دارد، بنابراین نباید آنها را به جای دارو استفاده کرد.
عسل ممکن است دارای خواص ضد عفونی کننده باشد و می تواند به طور مستقیم به کاهش درد آفت کمک کند. همچنین می تواند با یک بابونه در یک چای ترکیب شود که باید قبل از نوشیدن کمی سرد شود.
بابونه ممکن است دارای خواص ضد التهابی باشد. بنابرین می توان از بابونه براى درمان آفت دهان استفاده کرد. بهتر است از چای بابونه قوی استفاده کنید و زمانى که سرد شد دهان خود را با آن شستشو دهید . همچنین می توانید یک ظرف چای بابونه گرم را مستقیما به بر روى زخم اعمال کنید.
7) اجتناب از غذاهایى خاص
فرد باید از مواد غذایی بسیار تند، شور یا اسیدی استفاده نکند چرا که می توانند باعث تحریک آفت ها و جلوگیری از بهبودی و درمان آفت دهان شوند. حتی نوشیدنی های گرم و غذا با لبه های سفت، مانند یک تکه نان تست، ممکن است باعث ناراحتی شود.
8) استفاده از آلوئه ورا
اعمال ژل آلوئه ورا به طور مستقیم بر روى آفت ممکن است باعث کاهش درد و التهاب شود. اگر چه شواهد علمی محدودى در مورد مزایای آلوئه ورا برای آفت دهانى وجود دارد، مرکز ملی بهداشت مصرف آن را توصیه مى کند .
9) بى حس کردن دهان
فرد می تواند تکه هاى یخ را بمکد و سپس آن ها را بر روى آفت اعمال کند تا درد و ناراحتی را از بین ببرد، زیرا سرما این احساس را از بین می برد.
10) ساختن محلول روغن گل میخک
از زمان هاى قدیم از روغن گل میخک برای کاهش درد استفاده می کردند. شما می توانید ابتدا دهانتان را با محلول آب و نمک یا دهان شویه شستشو دهید و سپس پنبه ای آغشته از روغن گل میخک را بر روى آفت اعمال کنید .
چه زمانى باید به پزشک مراجعه کرد ؟
آفت هاى دهانى بدون درمان از بین مى روند و معمولا نشانه ای از شرایط جدی نیستند. اگر آفت دهان بیش از 3 هفته طول بکشد، بیمار دچار مشکل بلع شود، یا فرد بسیار بى حال شود باید به پزشک مراجعه کند.
در برخى موارد، آفت دهان می تواند نشانه ای از وضعیت زمینه ای، از جمله بیماری های دستگاه گوارشى باشد. اگر کسی علائم زیر را داشته باشد باید با پزشک خود صحبت کند:
- خستگی ناگهانی برای بیش از چند روز
- بثورات یا درد در قسمت دیگری از بدن
- تب
- دل درد
- تورم و قرمزى در چشم
اگر آفت ها به طور خاص قرمز و دردناک میشوند، می تواند نشانه ای از عفونت باشد.
برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.
دکتر سیدمحمد حسینیان متخصص جراحی و درمان ریشه دندان (اندودنتیست)