لمینت دندان که گاهی به آن ها لمینت سرامیکی (چینی) یا ونیر دندان نیز گفته می شود. رویه هایی نازک هستند که از موادی به رنگ دندان ساخته شده و جهت پوشاندن سطح جلویی دندان ها و بهبود ظاهر آن ها استفاده می شوند.
این لمینت ها به صورت اختصاصی برای افراد ساخته شده و به جلوی دندان ها می چسبند تا رنگ، اندازه، شکل یا طول آن ها را تغییر دهند.
لمینت دندان می توانند از سرامیک یا مواد کامپوزیت رزین ساخته شوند. لمینت های سرامیکی نسبت به لمینت های ساخته شده از رزین مقاومت بهتری در برابر لکه ها داشته و خصوصیات دندان های طبیعی را در انعکاس نور بهتر تقلید می کنند.
فرد باید جهت انتخاب بهترین مواد لمینت ها با دندان پزشک مشورت کند.
لمینت دندان چه مشکلاتی را برطرف می کنند؟
لمینت دندان به طور معمول جهت رفع مشکلات زیر استفاده می شوند:
# تغییر رنگ دندان ها
این مورد می توانند در اثر درمان های عصبی کشی، لکه های ناشی از داروی تتراسایکلین یا دیگر دارو ها، فلوراید بیش از حد، تغییر رنگ مقادیر زیاد ماده رزینی پر کننده دندان و یا عوامل دیگر به وجود آید.
✴️ دندان های پوسیده
✴️ دندان های شکسته یا لب پر شده
✴️ دندان هایی که نابرابر، بی نظم یا با شکل غیر عادی (برای مثال، دندان هایی که برآمدگی یا فرو رفتگی در آن ها وجود دارد)
✴️ دندان هایی که بین آن ها فاصله وجود دارد (بستن فاصله بین دو دندان)
فرایند دریافت لمینت دندان چگونه است؟
دریافت یک لمینت دندان معمولا نیازمند سه جلسه مراجعه به دندانپزشک است که جلسه اول برای مشاوره، جلسه دوم برای ساخت آن ها و در نهایت نصب لمینت ها می باشد. یک یا تعداد بیش تری از دندان ها می توانند به طور همزمان تحت فرایند لمینت گذاری قرار گرفته (توضیحات در پایین) و لمینت بر روی آن ها جای داده شود.
✔️ تشخیص و برنامه ریزی درمانی
اولین قدم شامل مشارکت فعال فرد می شود. او باید نتایجی را با دندانپزشک مطرح کند که سعی در بدست آوردن آن ها دارد. در حین این ملاقات، دندانپزشک برای کسب اطمینان از مناسب بودن لمینت دندان برای فرد دندان های او را معاینه کرده و محدودیت ها و مواردی را که این فرایند در بر می گیرد برای فرد بیان می کند. دندانپزشک می تواند تصاویری به وسیله اشعه ایکس و همچنین قالبگیری از دندان ها و دهان او انجام دهد.
✔️ آماده سازی
جهت آماده کردن یک دندان برای دریافت لمینت، دندانپزشک حدود نیم میلی متر از مینای موجود در سطح دندان را برمی دارد. این مقدار به اندازه ضخامت همان لمینتی است که قرار است به سطح دندان متصل شود. قبل از برداشتن قسمتی از مینای دندان، فرد و دندانپزشک درباره نیاز به یک ماده بی حس کننده جهت بی حس کردن آن ناحیه با یکدیگر گفت و گو خواهند کرد.
سپس دندانپزشک یک مدل یا قالب از دندان فرد می سازد. این مدل به یک آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده می شود تا لمینت برای فرد ساخته شود. معمولا 2 تا 4 هفته طول می کشد تا دندانپزشک لمینت را از آزمایشگاه دریافت کند. برای دندان هایی که ظاهری بسیار نامناسب دارند می توان از لمینت های موقت استفاده کرد.
✔️ چسباندن
قبل از آن که دندانپزشک لمینت دندان را به صورت دائم به دندان فرد بچسباند آن را به طور موقت بر روی دندان او قرار می دهد تا اندازه و رنگ آن را ارزیابی کند. دندانپزشک دائما لمینت را برداشته و کوتاه می کند تا به اندازه مناسب برسد.
رنگ لمینت می تواند با رنگ سیمانی (چسب) که قرار است استفاده شود یکسان شود. سپس، جهت آماده سازی دندان برای دریافت لمینت، آن دندان پاکسازی، پولیش و اچ می شود. اچ کردن (etch)، سخت کردن دندان با هدف فراهم کردن یک فرایند چسبیدن قوی می باشد.
یک سیمان مخصوص بر روی لمینت اعمال شده و لمینت بر روی دندان فرد قرار داده می شود. هنگامی که لمینت به خوبی بر روی دندان جای گرفت دندان پزشک یک نور مخصوص را به لمینت دندان می تاباند تا ماده شیمیایی درون سیمان فعال شده و سبب سفت شدن و چسبیدن بسیار سریع آن شود.
مرحله آخر شامل برداشتن هرگونه مقادیر اضافی از سیمان، ارزیابی قدرت گاز زدن فرد و در صورت نیاز اعمال هر گونه تنظیم نهایی در لمینت می باشد. ممکن است دندانپزشک از فرد بخواهد تا چند هفته بعد برای ملاقات با هدف بررسی چگونگی پاسخگویی لثه ها به حضور لمینت و ارزیابی دوباره جایگیری لمینت به او مراجعه کند.
معایب استفاده از لمینت دندان چیست؟
معایب استفاده از لمینت ها شامل موارد زیر می شوند:
✖️ این فرایند غیر قابل برگشت است.
✖️ لمینت ها هزینه بیش تری نسبت به کامپوزیت های رزینی دارند.
✖️ لمینت ها معمولا در صورت شکستن یا لب پر شدن قابل ترمیم نیستند.
✖️ از آن جایی که مینای دندان برداشته می شود، ممکن است دندان به مواد غذایی و نوشیدنی های سرد یا گرم حساس تر شود.
✖️ ممکن است لمینت ها کاملا با رنگ دندان های دیگر تطابق نداشته باشند. همچنین، لمینت پس از جای گیری نمی تواند تغییر یابد. در صورتی که فرد تمایل به سفید کردن دندان های خود دارد باید این کار را قبل از لمینت گذاری انجام دهد.
✖️ با این که احتمال این مورد کم است اما لمینت ها می توانند از جای خود خارج شده و بیفتند. برای به حداقل رساندن احتمال این رخداد باید از جویدن ناخن، یخ، مداد و دیگر اشیا سخت اجتناب شود. به طور کلی نباید فشار زیادی بر روی دندان وارد شود.
✖️ دندان های لمینت دار نیز می توانند دچار پوسیدگی شده و احتمالا نیازمند پوشش کامل توسط یک روکش باشند.
✖️ لمینت ها گزینه های خوبی برای افرادی هستند که دندان هایی ناسالم داشته یا دارای مقداری ناکافی از مینا بر روی دندان های خود می باشند. این ناسالم بودن دندان ها می تواند ناشی از پوسیدگی، شکستگی و پر شدن قسمت بزرگی از دندان باشد.
✖️ لمینت ها به ندرت برای افرادی که دندان قروچه کرده و دندان های خود را بر روی هم فشار می دهند مناسب می باشند. زیرا فعالیت هایی این چنینی می توانند سبب شکستگی یا لب پر شدن لمینت ها شوند.
مزایای لمینت دندان چیست؟
لمینت ها دارای مزایای زیر می باشند:
✅ ظاهری طبیعی ارائه می دهند.
✅ بافت لثه به خوبی سرامیک (چینی) را تحمل می کند.
✅ لمینت های سرامیکی مقاوم به لکه هستند.
✅ رنگ لمینت های سرامیکی می تواند انتخاب شود و به این طریق می توان دندان های تیره را سفید تر نشان داد.
✅ لمینت ها روشی محافظه کارانه جهت تغییر رنگ و شکل دندان ها هستند. لمینت ها در مقایسه با روکش ها معمولا نیاز به شکل دهی فراوان قبل از انجام فرایند نداشته و علاوه بر این، جایگزینی قوی تر و زیبا تر می باشند.
لمینت دندان چه مدت دوام دارند؟
لمینت ها معمولا بین 7 تا 15 سال دوام دارند. پس از این مدت، وینر ها نیاز به تعویض خواهند داشت.
آیا لمینت دندان نیازمند مراقبت ویژه هستند؟
لمینت دندان نیازمند هیچ گونه مراقبت ویژه ای نیستند.
فرد باید به عادات خوب خود در ارتباط با بهداشت دهانی را حفظ کند. از جمله این عادت ها می توان به مسواک زدن، نخ کشیدن و شستشوی دندان ها با استفاده از یک دهان شوی ضد میکروب اشاره کرد.
حتی با اینکه لمینت های سرامیکی در برابر لکه ها مقاوم هستند اما ممکن است دندانپزشک به فرد توصیه کند که از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی هایی مانند قهوه، چای یا شراب قرمز که سبب ایجاد لکه می شوند اجتناب کند.
آیا لمینت دندان جاگزین هم دارند؟
بله. جایگزین های لمینت ها شامل باندینگ ها و روکش ها می شوند. لمینت ها یک گزینه فوری و مناسب را ارائه می دهند. لمینت ها می توانند برای افرادی بهترین استفاده را داشته باشند که به مقدار بیش تری قصد تغییر شکل دندان های خود (مانند روش باندینگ) را دارند. این نوع تغییرات به اندازه نیست که فرد نیازمند روکش گذاری دندان های خود باشد.
برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.
دکتر سیدمحمد حسینیان متخصص جراحی و درمان ریشه دندان (اندودنتیست)