دندان های شیری از نظر ظاهر و شکل شبیه دندان های دائمی هستند و ریشه دارند. پس دندان درد کودک نیز مانند افراد بزرگسال رخ می دهد و نیاز به درمان دارد زیرا دندان های شیری به عنوان مادر دندانهای دائمی اطلاق می شوند و وقتی مادر سالم باشد می تواند نوزادی سالم به دنیا آورد.
دندان تشکیل شده است از مینا و عاج و اعصاب و عروق خونی که در مرکز دندان قرار گرفته است. ریشه های دندان در استخوان فک به طور بسیار محکم قرار گرفته اند و روی استخوان فک توسط لثه پوشانده شده اند. به طور کلی دندان های شیری از نظر ظاهر و شکل به مقدار زیادی شبیه دندان های دائمی هستند با این تفاوت که دندان های شیری سایز کوچکتری نسبت به دندان های دائمی دارند. همانطور که دندانهای دائمی دارای ریشه و عروق و اعصاب هستند، دندان های شیری هم دارای ریشه بوده و در وسط ریشه ها عروق و اعصاب وجود دارد.
پوسیدگی دندان شیری چگونه رخ می دهد؟
پوسیدگی دندان از مینا شروع می شود و وقتی میکروب ها توانستند با ایجاد حفره روی مینا به داخل دندان نفوذ کنند، پوسیدگی پیشرفت کرده و عاج دندان را درگیر می کند. مسئله بسیار مهمی که در این باره وجود دارد این است که وقتی پوسیدگی در مرحله ای است که در مینا و یا در قسمت های سطحی عاج قرار دارد، می توان با رعایت بهداشت و مسواک و نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه فلوراید و فلورایدتراپی در مطب، پیشرفت پوسیدگی را متوقف کرد و از دندان درد کودک در آینده جلوگیری کرد. ولی اگر بهداشت رعایت نشود پوسیدگی پیشرفت کرده و عاج دندان را به طور کامل سوراخ کرده و وارد مرکز دندان می شود و اعصاب و رگ های خونی در مرکز دندان را درگیر می کند. در این مرحله دندان درد کودک شروع می شود و باید هر چه سریعتر درمان مناسب انجام شود. هر چقدر زودتر درمان دندانپزشکی انجام شود تا زمانیکه پوسیدگی هنوز به عصب نرسیده باشد احتمال اینکه دندان ترمیم شود بیشتر بوده و هزینه کمتری هم بیمار متقبل می شود.
عصب کشی دندان شیری
وقتی میکروب های پوسیدگی زا به عصب دندان می رسند، حتماً باید عصب کشی انجام شود. برخی والدین اصرار دارند تا دندان کودکشان عصب کشی نشود و فقط پر شود، چون عقیده اشتباهی که دارند این است که دندان شیری ریشه و عصب ندارد همانطور که در بالا گفته شد، دندانهای شیری از نظر ظاهری شبیه دندان دائمی می باشد و دارای ریشه و عصب است. والدین باید توجه داشته باشند که جوانه دندان های دائمی زیر دندان های شیری قرار دارند و در صورت عفونت دندان های شیری، این عفونت به جوانه دندانهای دائمی کودک منتقل می شود و روی مینای دندان دائمی تأثیر گذاشته و مینای دندان دائمی ضعیف می شود و در آینده دندان دائمی بسیار مستعد پوسیدگی می شود چون مینای محکم و نرمالی ندارد.
زمان و نحوه افتادن دندان شیری
این مطلب را والدین باید بدانند که عصب دندان های شیری کاملاً جدا از عصب دندان های دائمی است و وقتی برای دندان های شیری عصب کشی انجام می شود، هیچگونه آسیبی به عصب دندانهای دائمی نمی رسد. جوانه دندان های دائمی از دوران نوزادی در زیر دندان های شیری به تدریج رشد می کنند و ابتدا تاج دندان دائمی و سپس ریشه دندان دائمی شکل می گیرد.
با کامل شدن تدریجی جوانه های دندان های دائمی، ریشه دندان های شیری نیز به آرامی تحلیل رفته و کوتاه می شوند. با توجه به این مطلب، ریشه دندان های شیری جلویی در سنین 7 تا 8 سالگی کاملاً کوتاه شده و لق می شوند. ولی ریشه های دندان های شیری عقبی از سنین 12 تا 10 سالگی به ترتیب کوتاه می شوند و لق شده و می افتند. بنابراین دندان های شیری عقبی کودک تا سنین 12 سالگی در دهان کودک باقیمانده و باید تا موعد افتادن، سالم و بدون عفونت باقی بمانند.
درمان عفونت دندان شیری
ابتدا یک رادیوگرافی از دندان شیری باید گرفته شود تا ریشه های دندان و جوانه دائمی زیر آن به طور کامل بررسی شود. اگر ریشه ها سالم باشند و جوانه دندان دائمی در خطر عفونی شدن نباشد می توان با عصب کشی دندان، تمام عفونت و عصب های عفونی و میکروبها را از ریشه دندان خارج کرده و با یک ماده پر کردگی مخصوص ریشه های دندانهای شیری آنها را پر کرد. مواد پرکننده ریشه دندانهای شیری با مواد پرکننده ریشه دائمی ها کاملاً متفاوت است. مواد پرکننده ریشه شیری ها به مرور زمان و همزمان با کوتاه شدن ریشه های شیری، حل می شوند و از بین می روند. در حالیکه مواد پرکننده ریشه دندان های دائمی، موادی از جنس پلاستیک بوده و به طور دائمی در ریشه های دندان باقی می مانند. اگر ریشه دندان های شیری سالم نباشند، باید دندان شیری کشیده شده و به جای آن فضا نگهدار گذاشته شود.
مطلب مرتبط: فضانگهدار دندان شیری
به خاطر داشته باشید که دندانهای شیری به عنوان مادر دندانهای دائمی اطلاق می شوند و وقتی مادر سالم باشد می تواند نوزادی سالم به دنیا آورد. به همین ترتیب وقتی دندان شیری سالم و بدون عفونت باشد می تواند دندان دائمی زیرینش را به طور سالم نگه دارد و در موعد مقرر خود، رویش یابد پس دندان درد کودک و پوسیدگی آن را جدی بگیرید.